ძალადობა

როცა ქალთა ფეხბურთში არსებულ პრობლემებზე ვსაუბრობთ, შეუძლებელია არ გაგვახსენდეს მწვრთნელის მიერ მოთამაშეების მიმართ ძალადობისა და სექსუალური შევიწროვების შემთხვევა,რომელიც რამდენიმე დღის წინ იქნა გასაჯაროვებული. საბოლოოდ, 4 ივლისს ქუთაისის საქალაქო სასამართლომ პრეცედენტული გადაწყვეტილება გამოიტანა და 9 ქალი ფეხბურთელის მიმართ სექსუალური შევიწროებისთვის 36 000 ლარის ოდენობით მორალური ზიანის ანაზღაურება დააკისრა მოძალადე მწვრთნელს პაატა დოგრაშვილს,რომელიც წლების განმავლობაში სექსუალური თუ ფსიქოლოგიური კუთხით ძალადობდა ფეხბურთელ გოგონებზე.

„სისტემატიური ფსიქოლოგიური, სექსუალური, სიტყვიერი შეურაცხყოფის შემდეგ, ჩვენ საბოლოოდ მივიღეთ გადაწყვეტილება, რომ კლუბისთვის და მწრთვნელისთვის გვეჩივლა“ - ამ სიტყვების ავტორი ახალგაზრდა ფეხბურთელი ლანა გორგაძეა.  მასზე და მის თანაგუნდელებზე ძალადობა წლების წინ დაიწყო და დიდი ხნის განმავლობაში გრძელედებოდა.  რის გამოც მათ საბოლოოდ მიიღეს გადაწყვეტილება,რომ მწვრთნელისთვის ეჩივლათ.

„გადაწყვეტილება მივიღეთ მას შემდეგ, როცა დავიწყეთ ამ ძალადობისა და შევიწროების სახელდება. ჩვენ სამწუხაროდ არ გვქონდა იმის ფუფუნება რომ მსგავს საკითხში განათლება გვქონოდა,  არავის, არასდროს უსწავლია ჩვენთვის როგორ უნდა ამოგვეცნო  სექსუალური შევიწროვება და ძალადობა,  ადამიანები გავიცანით, ვინც დაგვაკვალიანა და ძალა მოგვცა იმისა, რომ სარჩელი შეგვეტანა. დავდიოდით ტრენინგებზე, კარგად  გავეცანით საკუთარ უფლებებს და ყოველივე ამის შემდეგ გადავდგით სარჩელის შეტანის ნაბიჯი, რასაც არცერთი წუთით  არ ვნანობ“.  

ქალი ფეხბურთელი საუბრობს ასევე იმაზეც, რა რთული იყო ამ ყველაფრის აღიარება სხვებთან, საზოგადოებასთან, ოჯახთან, რადგან მისი აზრით, დღემდე სტერეოტიპულად უყურებენ ქალი ფეხბურთელებს და სათანადოდ არ აფასებენ მათ პროფესიას.

სტერეოტიპებით სავსე საზოგადოებაში გაიზარდა ფეხბურთელი ეკატერინე ხარაიშვილი,რომელიც მიუხედავად საზოგადოების ამ დამოკიდებულებისა საკუთარ მიზანსა და ოცნებას არასდროს დაშორებია. იგი ოჯახს ყოველთვის უმტკიცებდა იმას,რომ სწავლისა და სპორტის შეთავსება შესაძლებელია,თუ ამის სურვილი და მონდომება გაქვს. ამჟამად ეკატერინემ მოიპოვა სოციალური ფსიქოლოგიის მაგისტრი და პარალელურად კლუბ „კვარტალის“ განვითარებაში იღებს მონაწილეობას.

მედიის როლი

ქალთა ფეხბურთის მიმართ ინტერესი რომ დაბალია, ამაში მედიასაც მიუძღვის ბრალი. მიუხედავად იმისა,რომ გვაქვს ორი სპორტული ტელევიზია მათ მიერ ქალთა ფეხბურთი ნაკლებად შეუქდება,ისინი ორიენტირებული არიან კაც სპორტსმენებზე და ქალებს მხოლოდ მაშინ აშუქებენ თუ რამე სენსაცია ხდება. ამასთან დაკავშირებით ჩვწერეთ ინტერვიუ თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჟურნალისტიკის ლექტორთან და სეტანტას კომენტატორ ნიკოლოზ ტაბატაძესთან,რომელმაც ისაუბრა თუ რამხელა როლი აქვს მედიას ქალთა სპორტისა და კონკრეტულად ფეხბურთის განვითარების პროცესში

ბატონო ნიკოლოზ, რამდენად შუქდება ქართულ მედიაში ქალთა ფეხბურთი და არა მხოლოდ მათი წარმატება,არამედ,ზოგადად, ყოველდღიური მნიშვნელოვანი მატჩები.

-საქართველოს აქვს ორი სპორტული ტელევიზია,მაგრამ მიუხედავად მათი არსებობისა,ქალთა ფეხბურთის შესახებ თითქმის არაფერი არ შუქდება. შეიძლება ამის მიზეზი იყოს არსებული მდგომარეობა,მსხვილი მაშტაბით წარმატების მიღწევის ნაკლებობა,მაგრამ აუცილებელი ხომ არაა მხოლოდ წარმატების გამო შუქდებოდნენ ქალი ფეხბურთელები. სკანდინავიის ქვეყნების მედიამ,როცა ქალთა ფეხბურთი განვითარების ეტაპზე იყო,სარედაქციო პოლიტიკის ნუსხაში პირველ რიგში შეიყვანეს ქალთა სპორტის გაშუქება. ჩვენთანაც არ არის გამორიცხული პრიორიტეტად იქცეს ქალთა სპორტის გაშუქება,მაგრამ ამისთვის საჭიროა, ყველა მედიასაშუალებამ გარკვეული დრო ყოველდღიურად დაუთმონ მათ,მიუხედავად იმისა,რომ ამ ეტაპზე რეიტინგული სულაც არ იყოს.

  თქვენი აზრით,მედიაში რამდენად ვხვდებით სტერეოტიპულ დამოკიდებულებებს?

-ზოგადად, ქალთა ფეხბურთიც ხო სტერეოტიპულად აღიქმება საქართველოში. ალბათ ეს თვითონ საზოგადოებიდან გამომდინარეობს,ხშირად მოგვისმენია ისეთი ფრაზები როგორებიცაა რა უნდა ქალს სპორტში,ქალები მხოლოდ ისეთი საქმით უნდა დაინტერესდნენ,რასაც ძალა არ სჭირდება და ა.შ მედიაში,როგორც ასეთი,მსგავსი სტერეოტიპული მიდგომა არ მახსოვს,თუმცა შესაძლოა ყოფილიყო კიდეც.

საზღვარგარეთის მედიებს რომ შევადაროთ,რა განსხვავებებია ამ კუთხით?

-განსხვავებაა ის,რაც უკვე ვახსენე. უცხოური მედია ცდილობს დიდი თუ არა,პატარა დროის გამოყოფას ქალთა სპორტისთვის. არის კულტურული სხვაობაც თვითონ საზოგადოებებს შორის,ბარსელონაში თუკი ქალთა ფეხბურთს 100 000 ადამიანი ესწრება,აქ შესაძლოა გოგონებს ცარიელი ტრიბუნების ფონზე უწევდეთ თამაში,რაც სამწუხარო რეალობაა. განსხვავებაა ისიც,რომ ჩვენთან ქალთა სპორტი ყურადღების მიღმა რჩება,თუ რამე მნიშვნელოვან წარმატებებს არ აღწევენ გოგონები,საზღვარგარეთის მედიებში ეს ასე არაა,პირიქით, თუკი მნიშვნელოვანი მოვლენა არ ხდება,ცდილობენ ქალი სპორტსმენები ინდივიდუალურად გაგვაცნონ, ამბები მოგვიყვნენ მათზე,რაც თავისთავად საზოგადოების ინტერესის ამაღლებასაც უწყობს ხელს.

თქვენი აზრით,რა უნდა გააკეთოს კონკრეტულად მედიამ,რომ ხელი შეუწყოს ქალთა სპორტისა და კონკრეტულად ფეხბურთის განვითარებას,რა როლი აქვს მას ამ კუთხით?

-პირველ ეტაპზე მედიამ პრობლემა უნდა გვაჩვენოს. უნდა გვაჩვენოს რატომაა ამ მდგომარეობაში ქალთა ფეხბურთი,რამ აქცია ეს ყველაფერი პრობლემად, იმან,რომ არ გვაქვს ელემენტარული პირობები,ინფრასტრუქტურა,სტადიონი,ხელფასები თუ ბევრი სხვა. თეორიულად,ასეთ მტკივნეულ საკითხებზე ორიენტირებით,შესაძლოა შევქმნათ  საზოგადოებრივი ინტერესი. პლუს ამას,მედიამ შეიძლება გააკეთოს,რომ ფართო მასებს მიაწოდოს იმ წარჩინებული ქვეყნების პროგრამები,რომლებმაც ქალთა სპორტში გარღვევა მოახდინეს და დაიწყეს ნულიდან. საჭიროა ეს იმიტომ,რომ ვნახოთ რა ხდება შვედეთში,ვნახოთ როგორები არიან ჰოლანდიაში ან ამერიკის შეერთებულ შტატებში,სადაც ქალთა ფეხბურთი ახლა უკვე მაღალ განვითარების ეტაპზეა. მედიისგან სწორი იქნება,როგორც უკვე აღვნიშნე,პრობლემების წინ წამოწევა,რათა ხალხმა გაიგოს,რომ არსებობს ქალთა ფეხბურთი საქართველოში და მიუხედავად იმისა,რომ არსებობს მილიონი პრობლემა,ეს ადამიანები არ წყვეტენ წმინდას-ოცნებას და არ ეშვებიან საყვარელ საქმეს.